Algemeen 3 september 2018
Nabestaanden hebben nog altijd een beperkte mogelijkheid om het onderzoeksdossier in te zien van een overleden dierbare. Wanneer de politie en het Openbaar Ministerie niet met zekerheid hebben kunnen vaststellen of het slachtoffer is overleden door een misdrijf, hebben nabestaanden in principe geen recht op een kopie van het onderzoeksdossier (bron: Volkskrant). Nabestaanden pleiten ervoor een kopie van het onderzoeksdossier te ontvangen, zodat duidelijkheid kan worden verkregen over de doodsoorzaak van een dierbare en de wijze waarop het OM tot haar conclusie is gekomen.
De onzekerheden waar nabestaanden mee kampen
Eerder dit jaar stuurde een groep nabestaanden, gesteund door strafrechtadvocaat Sébas Diekstra, een brandbrief aan de Tweede Kamer waarin de onzekerheden waarmee nabestaanden kampen aan de kaak werden gesteld. Vaak is het zo dat nabestaanden jarenlang moeten wachten om een simpel document in te zien of in zijn geheel geen informatie krijgen over het onderzoek en de uitkomsten daarvan. Het komt ook voor dat in een onderzoek belangrijke stappen niet worden ondernomen, zoals het verrichten van sectie op het lichaam of de inzet van een forensisch opsporingsteam. Nabestaanden hebben hier geen zicht en geen invloed op en blijven, nadat een zaak als zelfdoding of vrijwillige verdwijning wordt gearchiveerd, in diepe onzekerheid achter.
De pijnpunten van nabestaanden zijn nog altijd onvoldoende bekend binnen de politiek
Onlangs is Diekstra met Minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming in gesprek gegaan over de problemen waar nabestaanden tegenaan lopen bij het inzien en opvragen van het onderzoeksdossier. Hij ziet hoe het gebrek aan antwoorden mensen opvreet en hoe zij opnieuw slachtoffer worden doordat er geen duidelijkheid wordt gegeven (bron: Laat op één).
Ook voor Fonds Slachtofferhulp heeft de rechtspositie van nabestaanden sinds lange tijd de aandacht. Samen met verschillende samenwerkingspartners en lotgenotenorganisaties, waaronder de Federatie Nabestaanden Geweldsslachtoffers, hebben we er de afgelopen jaren gezamenlijk voor kunnen zorgen dat de problemen waarmee nabestaanden kampen een plek op de politieke agenda hebben gekregen. Echter, zoals Diekstra doeltreffend verwoordt in een recente uitzending van Laat op één: ‘’Met de pijnpunten op het gebied van het inzagerecht, is het ministerie nog onvoldoende bekend’’. Meer transparantie en duidelijkheid voor nabestaanden blijft daarom een belangrijk aandachtspunt. Ze verdienen het niet om een tweede keer slachtoffer te worden van hetgeen hun geliefde is overkomen. Nabestaanden verdienen juist een weg uit de onzekerheid.
(Fonds Slachtofferhulp)
